Cink (makedonski) 
Vrsta: Seminarski đ Broj strana: 15 đ Nivo: Rudarski fakultet

Cinkot e važen element za čovekot, životnite i rastenijata. Iako efektot na korisnosta na Zn za rastewe na Aspergillus niger e otkrien od Raulin vo 1869-1870, otkritieto za važnosta na Zn za rastenijata vo 1926 e prepišano na Sommer i Lipman.
Zn isto taka e važen i za čovekot i životnite, t.e nedostatokot od postojano konsumirawe rezultira so oslabnuvawe na funkciite od najpovolni do najnepovolni i dodadavaweto fiziološki koncentracii od ovoj element, no ne i od drugi, go sprečuva ili leči ova oslabnuvawe. Preporačana sigurna i dovolna količina na konsumirawe za vozrasni e okolu 15 mg/dnevno. Cinkot deluva katalitički ili kako strukturna komponenta na brojni enzimi vklučeni vo metabolizmot, energijata, vo prepišuvawe i preveduvawe. Simptomi za nedostatok na Zn kaj luđeto i životnite se nemawe na apetit za jadewe, zgolemena depresija i seksualna nezrelost. Kaj luđeto se pojavuva depresijata i promenata na vkusot.
Rastenijata pretežno go apsorbiraat Zn kako bivalenten katjon (Zn2+ ), koj deluva kako metalna komponenta na enzimite ili kako funkcionalen , strukturen ili regulatoren kofakor od golemiot broj na enzimi. Spored Marschner , najmalku 4 enzimi sodržat svrzan Zn : karbotanen anhidrant, alkohol dehidrogen, Cu-Zn superoskid dismutse i RNA polimerazi. Potoa Zn e potreben za aktivnosta na različni enzimi, kako što se : dehydrogenases, aldolases, isomerases, transphosphorylases, DNA i RNA polimerazi.
Poradi ovie funkcii Zn e vklučen vo metabolizmot, vo jaglehidratite i proteinite. Cinkot isto taka e potreben za sinteza na truptofan, predhodnik za sinteza na kiselina ( IAA) . Jasno e deka najgolemite simptomi za nedostatok, imeno sprečuvaweto na rastewe i „mali listovi”, rozeta od drvja se odnesuva na poslednite fiziološki funkcii na Zn.
Posebno osetlivi na nedostatok na Zn se žitaricite,pčenka, len, hmeq, pamuk, leka, grozje, citrus ovošnite stebla ( praska, jabolka). Voglavno, najpostojani simptomi na nedostatok na Zn se intervential chlorosis ( glavno monokotiledoni ), go sprečuva rastot, deformirani stebla ili lisja, poznati kako „mali listovi” rozeta od drvja i violetovo-crveni točki na lisjata. Tipični imiwa za nedostatok na Zn se beli pupki ( pčenka i sirak) , mal list (ovošnite stebla ), šaren list ( citrus) i srpest list ( kakao).
Količinata na Zn vo rastenijata varira značitelno, kako rezultat na različna počva, klimata kako faktor i genotipovite na rastenijata. Koncentracijata na Zn vo tkivata na starite lisja može da se klasificira kako:

---------- CEO RAD MOŽETE PREUZETI NA SAJTU. ---------- 

www.maturski.org 

 

MOŽETE NAS KONTAKTIRATI NA E-MAIL: [email protected]